Phân chia thừa kế theo di chúc

CÁCH PHÂN CHIA TÀI SẢN THỪA KẾ MỚI NHẤT

Liên hệ tư vấn: 0904 152 023

Từ thực tiễn tư vấn pháp luật về cách thức phân chia di sản thừa kế theo di chúc. Văn phòng luật sư Bạch Minh hướng dẫn thủ tục, cách thức phân chia di sản thừa kế theo di chúc như sau:

I. Cách phân chia di sản thừa kế theo di chúc:

Về nguyên tắc, khi chủ sở hữu tài sản để lại di chúc để định đoạt tài sản của mình sau khi chết thì việc phân chia tài sản phải tuân theo ý nguyện của Chủ sở hữu tài sản trong di chúc. Tuy nhiên trên thực tế có nhiều tình huống phát sinh liên quan đến hiệu lực của di chúc do người chủ sở hữu tài sản lập trong đó có các trường hợp thường hay phát sinh đó là:

1. Trường hợp thứ nhất:

Di chúc về việc phân chia di sản thừa kế không có hiệu lực pháp luật toàn bộ mà do một trong các nguyên nhân chủ yếu dưới đây:

– Di chúc lập không đáp ứng yêu cầu về hình thức di chúc theo quy định của pháp luật vì dụ như người có tài sản khi còn tỉnh táo và minh mẫn đã gọi các con lại và phân chia tài sản bằng miệng (di chúc miệng) về việc phân chia di sản, sau khi người đó qua đời các con tiến hành khai nhận di sản thừa kế bằng nội dung di chúc miệng đó thì không được chấp thuận vì di chúc miệng chỉ được lập trong một số tình huống đặc biệt do người có di sản lâm trọng bệnh, nguy cấp đến tính mạng và để di chúc miệng có hiệu lực thì những người được nghe di chúc miệng phải đến UBND xã, phường ghi nhận lại nội dung di chúc đó và ký tên làm chứng, Sau ba tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị huỷ bỏ;

– Người lập di chúc không có quyền sở hữu tài sản đối với tài sản mà mình lập di chúc hay nói cách khác là đối tượng (tài sản) mà người lập di chúc để lại cho người thừa kế là không có ví dụ: Một người lập di chúc để lại cho những người được thừa kế 10 tỷ trong tài khoản của ngân hàng, nhưng thực tế số tiền đó đã được chủ sở hữu rút ra sử dụng hết từ lâu nay đối tượng của di chúc không còn.

Một ví dụ khác: Đó là một người để lại di chúc về việc chia cho các con 1 trung tâm thương mại lớn nhưng thực tế trung tâm thương mại đó không phải là của người đó mà là của một công ty khác;

– Người được thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; Trong trường hợp người được thừa kế theo di chúc là cơ quan, tổ chức nhưng không con vào thời điểm mở thừa kế do giải thể hay phá sản thì di chúc không có hiệu lực;

2. Trường hợp phân chia thứ hai:

Di chúc không có hiệu lực toàn bộ do các nguyên nhân dưới đây:

– Người lập di chúc không có quyền sở hữu trọn vẹn tài sản để lại di chúc như: Tài sản để lại là tài sản chung vợ chồng hoặc tài sản chung với người khác mà theo quy định của Bộ luật dân sự thì di sản của một người phải là tài sản riêng hoặc là phần tài sản riêng trong khối tài sản chung của người chết, tài sản để thừa kế nhưng đang được thế chấp, bảo lãnh thực hiện nghĩa vụ tại các Ngân hàng..

– Một số trường hợp người thừa kế được quyền hưởng thừa kế mà không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Cụ thể đó là con chưa thành niên, cha mẹ, vợ chồng hoặc con đã thành niên mà không có khả năng lao động mặc dù không có tên trong di chúc hoặc người để lại di chúc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn 2/3 của một suất di sản của một người thừa kế theo pháp luật thì họ vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật trừ khi họ là những người từ chối nhận di sản.

– Người được chỉ định hưởng di sản thừa kế trong di chúc không được hưởng thừa kế trong một số trường hợp do pháp luật quy định đưới đây sẽ không được hưởng thừa kế:

a) Là người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người để lại di sản

b) là người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

c) Là người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

d) là người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, huỷ di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Những người này vẫn được hưởng di sản thừa kế theo di chú nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

2. Thủ tục phân chia di sản thừa kế theo di chúc:

Ngoại trừ di chúc chung của vợ chồng, Di chúc sẽ có hiệu lực pháp luật ngay sau khi người để lại di sản chết. Tuy nhiên, theo phong tục tập quán từng địa phương. Sau khi việc mai táng cho người chết được hoàn tất hay nói cách dân gian khà khi người chết đã mồ yên mả đẹp, người được giao trách nhiệm công bố di chúc sẽ công bố nội dung di chúc cho những người thừa kế.

Trên sơ sở nội dung di chúc, những người thừa kế sẽ tiến hành phân chia di sản theo quy định của pháp luật trong đó chia làm 2 trường hợp:

2.1 Trường hợp thứ nhất

Đối với những tài sản theo quy định phải đăng ký để xác định quyền sở hữu, quyền sử dụng của chủ sở hữu tài sản như : Nhà đất, phương tiện giao thông.. thì những người thừa kế tiến hành việc khai nhận di sản thừa kế theo di chúc tại phòng công chứng.

Sau khi hoàn tất thủ tục kê khai, kiểm tra hiệu lực pháp luật của di chúc, kiểm tra các giấy tờ, tài liệu về tài sản, giấy tờ tài liệu về nhân thân người chết, giấy tờ nhân thân của người hưởng thừa kế theo di chúc, Phòng công chứng tiến hành thủ tục niêm yết công khai về việc phân chia di sản theo di chúc tại UBND xã phường nơi có tài sản nếu là nhà đất, hoặc nơi người chết cư trú cuối cùng;

Nếu không có tranh chấp hoặc ý kiến phản đối của người thứ ba bất kỳ về việc phân chia di sản, Phòng công chứng tiến hành thủ tục khai nhận di sản theo nội dung của di chúc;

Sau khi hoàn tất thủ tục khai nhận di sản tại phòng công chứng, những người thừa kế nộp hồ sơ tại các cơ quan liên quan đến việc tính thuế, lệ phí và đăng ký sang tên tài sản thừa kế như :

– Đối với tài sản thừa kế là nhà đất : Nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký nhà đất nơi có nhà đất đó để tiến hành thủ tục sang tên sổ đỏ từ người chết sang cho những người được hưởng thừa kế;

– Đối với tài sản khác phải đăng ký khác: Nộp hồ sơ tại cơ quan cấp giấy phép, và cơ quan thuế để tính thuế, lệ phí trước bạ sang tên

2.2 Trường hợp thứ hai

Đối với các tài sản mà pháp luật không bắt buộc phải đăng ký xác lập quyền sở hữu thì ngay sau khi công bố di chúc, những người thừa kế được quyền phân chia tài sản ngay.

Lưu ý :

Bài viết trên đây chỉ mang tính tham khảo và dựa trên kinh nghiệm thực tiễn về việc xử lý các tình huống phát sinh từ thực tiễn mà Văn phòng luật sư Bạch Minh tham gia tư vấn cho khách hàng.

Mọi thắc mắc hoặc yêu cầu tư vấn vè cách thức phân chia di sản thừa kế Quý khách vui lòng liên hệ theo số 0904152023 để được giải đáp

Văn phòng luật sư Bạch Minh nhận tư vấn, soạn thảo và làm chứng nội dung di chúc, tư vấn về thủ tục phân chia di sản thừa kế nhà đất, thừa kế đất đai, Sang tên sổ đỏ thừa kế cho những người thừa kế.